De populariteit van stekkerzonnepanelen en stekker thuisbatterijen neemt toe in België. Dankzij hun eenvoudige installatie en directe aansluiting op het stopcontact, zijn ze een mooie optie voor wie zonder grote investeringen een thuisbatterij wil investeren. In België heerst echter veel onduidelijkheid over de regels rond deze plug and play thuisbatterijen. Sommige webwinkels en fysieke winkels zijn gestart met het verkopen van stekkerzonnepanelen en stekker thuisbatterijen die nog niet zijn goedgekeurd door Synergrid, de federatie van netbeheerders. Is het slim om deze plug-in thuisbatterijen en stekkerpanelen al te kopen terwijl er nog geen goedkeuring is? Mag je ze op dit moment al aansluiten? En hoe zit het met de goedkeuring van de HomeWizard Plug-in Battery?
Wat zijn stekkerzonnepanelen en stekker thuisbatterijen?
Stekkerzonnepanelen zijn kleine zonnepanelen die eenvoudig via een standaard stopcontact stroom kunnen leveren aan het huishouden. Hetzelfde geldt voor stekker thuisbatterijen, ook wel plug-in thuisbatterijen genoemd, die overtollige energie opslaan en later terug leveren. Deze thuisbatterijen en zonnepanelen kunnen vooral nuttig zijn voor appartementsbewoners of huurders die geen traditionele zonnepanelen op hun dak kunnen plaatsen.
Vanaf wanneer zijn stekker thuisbatterijen toegestaan in België?
Officieel mogen stekkerzonnepanelen en stekker thuisbatterijen in België pas vanaf 17 april 2025 in gebruik worden genomen. Dit betekent dat alleen stekker zonnepanelen en stekkerthuisbatterijen die gehomologeerd zijn door Synergrid en een CE-label hebben, vanaf die datum wettelijk mogen worden aangesloten. Toch bieden verschillende winkels nu al stekker thuisbatterijen en zonnepanelen aan, wat voor verwarring zorgt bij de Belgische consument. Want hoewel verkoop inmiddels toegestaan is, is gebruik pas vanaf 17 april 2025 toegestaan.
Waarom is goedkeuring door Synergrid zo belangrijk?
Synergrid speelt een cruciale rol bij het waarborgen van de veiligheid en betrouwbaarheid van stekker thuisbatterijen en zonnepanelen. Zonder deze goedkeuring bestaat het risico op technische problemen, overbelasting van het elektriciteitsnet of zelfs gevaarlijke situaties in huis. Bovendien heeft het Vlaams Energie- en Klimaat Agentschap (VEKA) een limiet vastgesteld van maximaal 800 watt aan stekkerbatterijen en stekkerpanelen per huishouden.
De lijst met gehomologeerde thuisbatterijen kan je vinden op de website van Syngrid:
- Synergrid.be
- Zoek in de tabel naar lijst homologaties C10/26
- In de spreadsheet kan je vervolgens in de kolom “Additional information” filteren op Plug&play
Welke winkels verkopen (nog) niet-goedgekeurde toestellen?
Uit recent onderzoek blijkt dat onder andere Hubo en de Nederlandse webshop bol stekkerzonnepanelen aanbieden die nog niet gehomologeerd zijn. Dit betekent dat klanten mogelijk een stekkerpaneel kopen dat later niet gebruikt mag worden. Hubo heeft aangegeven pas na 18 april te leveren en rekent erop dat de toestellen tegen die tijd goedgekeurd zijn. Toch wordt aangeraden om enkel goedgekeurde stekkertoestellen aan te schaffen.
Wat kun je als consument doen?
Als consument is het belangrijk om te controleren of een toestel daadwerkelijk op de lijst van goedgekeurde toestellen van Synergrid staat. Dit is echter niet altijd eenvoudig, omdat deze lijst in een Excel-bestand wordt gepubliceerd welke niet erg gebruiksvriendelijk is. Consumentenorganisatie Testaankoop pleit daarom voor een duidelijk label dat aangeeft of een stekkerzonnepaneel of plug-in thuisbatterij veilig en goedgekeurd is voor de Belgische markt.
Daarnaast adviseert de FOD Economie om aankopen zorgvuldig te overwegen. Heb je al een stekker thuisbatterij of zonnepaneel gekocht die mogelijk niet gehomologeerd wordt? Dan kun je een melding doen via consumerconnect.be. De Economische Inspectie onderzoekt deze meldingen en kan maatregelen nemen tegen verkopers die onduidelijke of misleidende informatie geven.
Is de HomeWizard Plug-in Battery al gehomologeerd in België?
Nee, de HomeWizard Plug-in Battery is op dit moment nog niet gehomologeerd voor de Belgische markt.
HomeWizard kwam op 17 maart met een reactie over homologatieproces van thuisbatterijen in België, de belangrijkste punten uit deze reactie (deels herschreven):
Momenteel bevindt het product zich in de certificeringsfase bij een erkend testhuis, KIWA in Zuid-Duitsland. Dit proces kan nog één tot twee weken duren. Pas daarna kan het certificaat worden ingediend bij Synergrid, de instantie die bepaalt of de batterij voldoet aan de eisen voor de Belgische markt.
Het homologatieproces verloopt niet altijd even vlot, mede door onduidelijke communicatie vanuit Synergrid. Zo is het nog steeds onduidelijk of de P1-poort van de slimme meter gebruikt mag worden voor de aansturing van de batterij via de HomeWizard P1 Meter. Er lijkt een aparte meting vereist te zijn voor producten met een vermogen van 800W, wat betekent dat een extra meter (de EnFluri sensor) in de meterkast nodig kan zijn. Dit bemoeilijkt volgens HomeWizard het ‘plug-and-play’-concept van de plug-in thuisbatterij.
Daarnaast lijkt er momenteel geen testhuis te zijn dat is ingericht om deze extra meter te certificeren. Dit zorgt voor verdere vertraging. Concurrenten die al actief waren in Duitsland, bijv. Anker, hebben mogelijk een snellere certificering doorlopen, omdat ze daar al eerder een vergelijkbaar proces hebben afgerond. Ook zij maken echter geen gebruik van de P1-poort en vereisen een aparte meter in de meterkast.
Het blijft dus afwachten welke producten als eerste gehomologeerd worden en onder welke voorwaarden. Dit is waarschijnlijk de reden dat er momenteel nog geen plug-in thuisbatterijen die aangestuurd worden door een P1 meter op de goedgekeurde lijst van Synergrid staan.
Zijn er al wel stekker thuisbatterij merken goedgekeurd in België?
Kijken we naar de Synergrid lijst dan zien we dat de Anker SOLIX Solarbank 2 E1600 Pro en Hoymiles MS-A2-FX al zijn gehomologeerd. Beide stekker thuisbatterijen worden aangestuurd met een kWh meter, bij de Hoymiles thuisbatterij is dit de Shelly Pro 3EM en bij Anker is dit de eigen Anker SOLIX A17X7 Smart Meter.
Wachten of kopen?
Gezien de huidige onzekerheid raden we aan om nog even af te wachten. Pas vanaf 17 april 2025 is het officieel toegestaan om stekkertoestellen in gebruik te nemen en tegen die tijd zal er meer duidelijkheid zijn over welke producten voldoen aan de regelgeving. Wil je zeker zijn dat je een veilig en goedgekeurd toestel koopt? Check dan of het product een Synergrid-goedkeuring heeft en voldoet aan de Vlaamse regelgeving.